Yeniden Ali Erdal Sayı:
80 - Nisan / Haziran 2014
İnsanın cevherini, taşıdığı imanı meydana çıkarır. Mihenk taşının, altının değerini gösterdiği gibi… Adaletin; sadece İslâm’la ikame edilebileceğini ve onun, acıtsa bile güvenilir olduğunu ifade eden; başka hiçbir inanış ve fikir sisteminden sadır olmayan, “Şeriat’in kestiği parmak acımaz” sözünün, nesiller boyu söylenebildiği gibi... İslâm’ın dışındaki inanışlar, insandaki cevheri su yüzüne çıkarmak şöyle dursun, kaybettirir; hattâ tam tersine, cevherinin menfisini harekete geçirir. İslâm, müspeti pırıldatır; bâtıl menfiyi harekete geçirir.
Kolay anlaşılır bir misal olarak ve bunda bile böyle olduğuna göre, diğer bütün sahalarda haydi haydi dedirtecek bir misal olarak saf şiiri, saf sanatı söz konusu edebiliriz…
Müslüman sanatçıların, kendilerini “her dem” yenilemeleri, kuru tebliğci değil; telkinci, düşündürücü, hislendirici olmaları mümkündür. Hattâ aşkla bağlanılacak iman sayesinde mümkünden öte mecburidir. Bunun için, saf şiirde bile, Müslüman şairin eline; diğer inanışların ve dâvâların şairleri su dökemez. Sinan’ın eline; eserlerinin telkin ettiği ruhanî ürperti bir yana, madde başarısı yönünden bile su dökecek mimarın geçen bunca zamana rağmen yetişmemiş olduğu gibi… “Yüceltici aşk” muhteşem İstanbul (silüyetini) kazandırdı, “çürütücü taklitçilik”, beton yığınlarına mahkûm etti.
Müslüman sanatçı;
“İşidin ey yarenler, aşk bir güneşe benzer;
Aşkı olmayan gönül, misal-i taşa benzer.” (Yunus)
Diyebilir. İmanı ondaki âşık olma cevherini, istidadını ortaya çıkarmış, yepyeni bir hayat vermiştir!.. Âşık olunacağı göstermiş ve ona âşık etmiştir; söylemesin de ne yapsın:
“Denizleri kaynatır,
Mevce (dalga) gelir oynatır.
Kayaları söyletir,
Kuvvetli nesnedir aşk.” (Yunus)
Aşkla bağlanılacak imandan mahrum olmak, sanatçıya ayak bağı... Ateşe tapan, ateşperest olduğunu söyleyen; taptığına “Bana; seni gerek, seni!” diyebilir mi?
Müslüman sanatçı; Allah’ın iman selâmeti ve sanat cevheri iki nimetinden büyük eserler doğurma çilesini yaşamak, meyvelerini vermek imkânına sahiptir:
“Neye baksam aynı şey, neyi görsem aynı şey…
Olan sensin, hey gidi Hakikat Sultanı hey!..” (Necip Fazıl)
Böyle muhteşem bir beyti; “Esmâ-ül Hüsnâ” zevk ve idrakine yüceltecek Peygamber’e, Yüce Kılavuz’a (sav) iman etmeyen, kendince ilâh zannettiği şeylere inanan, şirke gark olmuş zavallının söylemesine imkân var mı?
Her ağaç üzerine nakış yapılamıyor, yapılsa da güzel görünmüyor. Maun ağacı olacak ki, nakış yapılabilsin… Allah’ın kudreti, yüceliği ve sonsuzluğu karşısında kulunun yerini ve haddini; “MAUN AĞACINA” malik olmayan; insanın en büyük meselesi ölüm karşısında ne yapacağını bilemeyen Batılı şairin; elindeki adi tahtayla, aşağıdaki nakşı, itminana kavuşmuş kalbin tezahürünü, insanlığa kazandırması mümkün mü:
“Öleceğiz; müjdeler olsun müjdeler olsun!
Ölümü öldüren Rabbe secdeler olsun!” (Necip Fazıl)
Batılı sanatçı, buhranlar, çıkmazlar içinde çırpınıp dövünürken, bizim şairimiz,
“Âşıkta keder neyler, gam halk-ı cihanındır” (Şeyh Gâlip)
Diyebilir… Gam, sıradan insanlar içindir, âşıkta keder olmaz!.. Batılı sanatkâr, sıradan fert olmaktan nasıl çıkabilsin, âşık edecek rehberi olmadıktan sonra… Rehbersiz Batılı; hafakanlar, açmazlar, çıkmazlar içinde intihar noktasına giderken, bizim sanatçımız “çile çeker” ve “çilesi” onu yüceltir. “İnsan bu meçhul” diyen Batılı müslüman olsaydı, “İnsan bu; ibadet için” veya “İnsan bu, kul olmak için”; “İnsan bu, aşk için” diyebilirdi. Heba olup giden kabiliyetlerin sorumlusu bâtıldır. Can dâhil her şeyin bir yüce kudretin iradesine tâbi olduğuna inanan ancak, o irade ve onun nizamı uğruna canını verebilir:
“Canı canan dilemiş, vermemek olmaz ey dîl
Ne nîza eyleyelim ol ne senindir ne benim” (Fuzûlî)
Canı, canan dilemiş, hiç vermemek olur mu? Niye boş yere tartışalım; o ne senin, ne benim; O’nundur… Ve nesiller boyu taze kalacak eserler verilir…
(Romeo ve Jülyet) gibi bir eser veren ve “Yaptığın söylediğini tutsun, söylediğin yaptığını...” diyen (Şekspir) müslüman olsaydı; “Ya olduğun gibi görün, ya göründüğün gibi ol!” diyen Mevlâna’ya sohbet arkadaşı olabilirdi. Belki müridi olurdu. Batı’da Mevlâna hayranlığı bunu gösteriyor. (Romeo ve Jülyet)in “Leylâ ile Mecnun” seviyesini bulamamasında vebal, sanatçıdan çok yaşadığı kültürde…
“Cehennem’e sırt çevirmekle Cehennem’den kurtulunamaz. Ona yüz yüze bakma cesareti kurtarır.”
Diyen Dante, Müslüman olsaydı, “İlâhî Komedya”, bir teslimiyet âbidesi olabilirdi. Onu yazdıktan sonra Müslüman olsaydı, ben kimi cehennemde düşünmeye cüret etmişim diye saçını başını yolar; tövbe üstüne tövbe ederdi. İçine şeytan girmiş diye, delileri yakan, insanı günah bağışlayan Tanrı yerine koyan, şirk içindeki dünyadan;
“Bir kez Allah dese aşk ile lisan
Dökülür cümle günah misl-ü hazan” (Süleyman Çelebi)
Diyen mevlit mi doğacaktı?.. İhtilâçlı, huzursuz kalplerden, “bir kere aşkla Allah dese, bütün günahlar sonbahar yaprağı gibi dökülür” müjdesi mi bekliyordunuz?
İslâm’dan başka hiçbir inanış, fikir sistemi, düşünce “En büyük nimet imandır” diyememiştir… Diyemez de, çünkü inandığı en büyük nimet değil…
“Dâvâ” bu kadar yüce olunca; can, canan, mevki, şöhret, şehvet, madde ne ki? “Dâvâ” bu kadar yüce olunca, rehberi de “İnsanlığın Ufku” (sav) olur, O da “dâvândan vazgeç” tekliflerine, “Bir elime güneşi, bir elime ayı verseniz, yine de dâvâmdan dönmem!” cevabını verir.
Allah’ım!.. Bu kadar yüce dâvâyı; hakkıyla anlayacak, yaşayacak, anlatacak ve hakikatini gösterecek seviyeye yeniden yükselt bizleri!.. Kasıtla İslâm’ı hakikatinden farklı göstermek, isteyenlere karşı intikamına bizleri vesile kıl!
|