Yunus'a Tahmisler -1- Hünkar Dağlı Sayı:
69 - Temmuz / Eylül 2011
Ağız açup söyliyenün sesini çoğ ide bir söz
Eşidüb de dinliyenün anını çağ ide bir söz
Dağda çoban çadırunı koca otağ ide bir söz
«Keleci bilen kişinün yüzünü ağ ide bir söz
Sözi bişirüp diyenün işini sağ ide bir söz»
Söz ola sağ göre şaşı, söz ola avlıya kuşu
Söz ola ki dümdüz ide; kargasekmez sarp yokuşu
Söz ola cana işleye, söz ola eride taşı
«Söz ola kese savaşı, söz ola bitüre başı
Söz ola ağulu aşı, bal ile yağ ide bir söz»
Pis soluk çekme göğsüne; temiz nefesle şişirgil
Merhametli sözlerini kem laf üstünden aşırgil
Doldur iyilik kabını; ziyan olmaz, tek taşırgil
«Kelecilerin bişirgil, yaramazını şeşirgil
Sözün us-ıla düşürgil; dimegil, çağ ide bir söz»
Söz zarar virmesün sana, sonunda olmaya zâri
Bir çıkdı mı dönmez geri, yaban eder sana yâri
Senin içün kazanç olur; nerde bıraksan zararı
«Gel ahi iy şehriyari! Sözümüzi dinle bari
Hezar gevher ü dinarı, kara toprağ ide bir söz»
Şöyle bilirün kimini, sözüne katar yemini
Söz iden kişi kollaya layık zaman ve zemini
Zihninde tart söz cem'ini, koyda baturma gemini
«Kişi bile söz demini, dimeye sözün kemini
Bu cihan cehennemini sekiz uçmağ ide bir söz»
Sözün ile ettiğüni, idemezsün elün ile
İrem'e eş ilün ile bağ u bostan gülün ile
Nice sözi sarf idersün, eşdeğerdür yelün ile
«Yüri yüri yolun ıla, gafil olma bilün ile
Key sakın ki dilün ile canuna dağ ide bir söz»
Ona, buna atıp dutma! Uzak dur söz töhmetinden
İçin, dışın uyar olsun gayrı olma niyetinden
De, “odun gibi” olsa da; korkma gelen zahmetinden
«Yunus, imdi söz yatından, söyle sözi gayetinden
Key sakın o şeh katından, seni ırağ ide bir söz»
Keleci: Söz, kelime, konuşma
Kem: Kötü, fena, ayarı düşük
Şeşirgil: Şaşırtma, ayırma, yerini değiştirme
Us-ıla: Akıl ile
Ahi: Kardeş, kardeşim
Şehriyari: Hükümdara mensup, hükümdarla ilgili
Hezar: bin, çok sayıda
Gevher: İnci, kıymetli taş, mücevher. Cevher, asıl maya
Dinar: Altın para
Uçmağ: Cennet
Key: Çetin, şiddetli. Ne zaman, ne vakit
Yatı: Yatma, geceleme, geceyi geçirme Irağ: Uzak
|